In Japan is de verwachting dat tussen 2010 en 2025 het aantal 65+ ‘ers zal toenemen tot 30 miljoen. Dat is bijna een derde van de totale bevolking van Japan. In Japan zal de totale bevolking geschat met miljoenen afnemen. Op het moment kent Japan al 23 procent 65+ ‘ers en dat is tot nu toe het hoogste aantal ouderen ter wereld. Dit is een demografische ramp en komt met veel vervelende gevolgen voor Japan. Maar wat zijn dan de gevolgen van zo’n ontzettend snelle vergrijzing? De gevolgen gaan verder dan een afname in de groei van het bruto nationaal product en een verdere vertraging in productiviteitsgroei per hoofd van de bevolking. Zij strekken zich uit tot welzijn en gezondheid van mensen en de daarbij horende maatschappelijke zorgsystemen.
Vergrijzing Nederland:
Hoewel de oorzaken niet hetzelfde zullen zijn hebben we ook hier in Nederland last van een snel toenemende vergrijzing, maar dan nog niet zo erg als het van Japan. Een van de merkende gevolgen in ons land is de tekort aan zorgpersoneel. Dit gevolg beïnvloed sterk de welzijn van ouderen. Het tekort heeft vervolgens weer veel invloed op de werkomstandigheden van het zorgpersoneel dat op het moment in de zorg werkt.
Uit cijfers van EU-commissie Directorate-General for Health and Food Safety blijkt dat in heel de EU het aantal 65-plussers met bijna 60 procent zal toenemen in de periode 2014-2054. Het probleem is dus helemaal niet zo uniek. Dat betekent dat zorgsystemen zich drastisch moeten aanpassen om deze verwachtingen van groeiende aantal 65+ ‘ers te kunnen ondersteunen. Hoe kan dus het probleem van een tekort van zorgpersoneel worden aangegaan door zorgsystemen?
Het helpt dus niet dat al de grote meerderheid van het personeel in ziekenhuizen 50 jaar of ouder is. Dit aantal neemt juist toe. Het aandeel werknemers onder de 35 jaar in 2014 was slechts nog maar 27,9%. Een andere ontwikkeling is dat veel zorgprofessionals over de grens aan het kijken zijn. Zij vertrekken vaak naar andere EU-landen voor een functie in de gezondheidszorg. Als laatste komt er nog bij dat het lastiger en lastiger lijkt te worden jonge mensen te interesseren in een carrière in de zorg. In Italië zouden 13.400 verpleegkundige vertrekken in 2010 terwijl er slechts 8.500 studenten afstudeerde in 2009 op gebied van verpleegkunde. 19% van de verpleegkundigen in Nederland vertelden hun positie te willen verlaten.
De afname in nieuwe personeel in de zorg is een groot probleem. Een belangrijke oorzaak hiervan is dat werk en privéleven lastig te combineren valt. Dit komt bijvoorbeeld door de wisselende werktijden tussen bijvoorbeeld nachtdiensten. Naast de lastige en lange werktijden is het gemiddelde loon in de gezondheidszorg lager dan andere sectoren in de economie. Een duidelijke oorzaak hiervan is de grote kostenbesparingen in heel de EU sinds de economische crisis van 2008. Er moet veel bezuinigd worden en dat geldt ook voor de gezondheidszorg. Als er niet wordt ingegrepen zal er een tekort van 1 miljoen zorgwerknemers zijn in de EU.
