Heel veel jaar zijn we nog niet verwijderd van wat de meeste mensen – of het nu artsen, historici of type 1 diabetespatiënten zijn – beschouwen als een mijlpaal in de geschiedenis van diabeteszorg: de ontdekking van een manier om insuline te produceren als een levensreddende therapie voor mensen met diabetes. Deze methode, waarbij insuline uit varkens- of runderpancreas werd geëxtraheerd, resulteerde in 1923 in de Nobelprijs voor de Geneeskunde voor Dr. Fredrick Banting en Dr. Macleod.
Vóór deze belangrijke ontdekking, werd een diagnose van diabetes enorm gevreesd, omdat het er één was die zeer zeker tot de dood leidde. Terwijl artsen in dat tijdperk wisten dat de ziekte werd gekenmerkt door een teveel aan suiker (glucose) in het bloed, was de meest effectieve behandeling om de patiënten een zeer streng dieet te laten volgen waarbij de voedselinname tot een minimum werd beperkt. Daarnaast werden diabetespatiënten aangemoedigd om deel te nemen aan rigoureuze trainingsprogramma’s. In het beste geval zou deze behandeling patiënten een paar jaar extra kunnen opleveren, maar het heeft ze nooit gered. In veel gevallen zorgden agressieve behandelingen die bedoeld waren om patiënten in leven te houden ervoor dat patiënten stierven van de honger.
Van begin tot midden 1920 verspreidde het woord zich snel door heel Noord-Amerika en Europa. Over het medische wonder van geïnjecteerde insuline. Als bewijs kwamen talloze “voor en na” foto’s aan het licht die de dramatische invloed van insulinetherapie op de patiënt met diabetes in beeld brachten. Men dacht dat de “remedie” voor diabetes was gevonden. Op een bepaalde manier was dat ook zo omdat de behandeling met insuline ervoor zorgde dat mensen met diabetes in elk geval langer konden leven.
Nieuwe ontwikkelingen
Sindsdien zijn er in de afgelopen eeuw flinke ontwikkelingen in de diabeteszorg geweest. waardoor het leven van vele patiënten een dramatische verbetering heeft ondergaan. Zo was er bijvoorbeeld de verandering van dierlijke insuline naar recombinante humane insuline, nieuwe testmethoden voor HbA1C, zelfcontrole van bloedglucose, wegwerpspuiten, glucagon, insulinepompen, continue glucosemonitoring, sensoren en nog veel meer.
Interessant is dat niet veel mensen in moderne samenlevingen meer insuline-therapie nog steeds als “de remedie” beschouwen. Dit is echter begrijpelijk omdat er nog steeds belangrijke leefstijluitdagingen zijn. Zo is de angst voor hypoglykemie nog steeds overheersend en is het voldoen aan ziektebeheersdoelen behoorlijk moeilijk..
Diabetes in ontwikkelingslanden
Maar wat in de ontwikkelde wereld veel minder bekend is, is dat voor diegenen met type 1 diabetes in ontwikkelingslanden, deze moderne innovaties niet beschikbaar zijn. En dat niet alleen, in veel gevallen is zelfs het bestaan ervan onbekend. Inderdaad, voor deze mensen (vaak nog kinderen) is het leven met diabetes niet veel verder gegaan dan de technologie van het midden van de jaren 1920, omdat toegang tot insuline slechts een hoop blijft, en geen zekerheid.
De tijd lijkt stil te staan in sommige regio’s, omdat uithongerdiëten samen met lichaamsbeweging de voorkeursbehandeling blijft wanneer insuline niet beschikbaar is. Vaak worden kinderen in zo’n situatie op grote afdelingen geplaatst, gescheiden van voedsel en familie.
Voor veel te veel mensen met type 1 diabetes, bestaan er helaas geen voor- en na foto’s. De Internationale Diabetes Federation schat dat tussen de 80.000 en 100.000 kinderen, die ongeveer 50 landen vertegenwoordigen, geen consistente toegang hebben tot levensreddende insuline. Gelukkig is er niet alleen een groeiende erkenning van deze mondiale situatie, maar ook steeds meer een georganiseerde inspanningen om het aan te pakken. Een van de toonaangevende groepen die zich hiervoor heeft ingezet, is Insulin for Life. De organisatie distribueert wereldwijd voorraden zoals insuline, HbA1c-testkits, ketonentesten, glucagon, glucosemeters, glucoseteststrips, spuiten, pennennaalden en lancetten via klinieken en zorgaanbieders aan mensen in nood in achtergestelde gebieden.
Afhankelijkheid van hulpmiddelen
De afhankelijkheid van type 1 diabetespatiënten van insuline en hulpmiddelen als glucosemeters wordt ook in het Westen nog wel eens onderschat. Na bijna een eeuw is er voor deze mensen, vaak kinderen, helaas nog steeds geen andere mogelijkheid tot overleven. In Nederland zijn de benodigde middelen gelukkig eenvoudig te bestellen via diabetescentrale.nl.
